BDO a branża beauty: Kiedy potrzebny wpis?

Pytanie o obowiązek wpisu do Bazy Danych o Produktach i Opakowaniach oraz o Gospodarce Odpadami (BDO) budzi wiele wątpliwości, zwłaszcza w dynamicznie rozwijającej się branży beauty. Kosmetyczki, fryzjerzy, styliści paznokci, manicurzystki i pedicurzystki – wszyscy zastanawiają się, czy prowadząc swój salon, gabinet czy świadcząc usługi mobilnie, muszą rejestrować się w tym systemie i szczegółowo ewidencjonować wytwarzane odpady. Przepisy dotyczące gospodarki odpadami bywają skomplikowane, a ich nieznajomość może prowadzić do nieprzyjemnych konsekwencji. Postaramy się rozwiać te wątpliwości, opierając się na aktualnych stanowiskach i przepisach, w tym na kluczowych informacjach udostępnionych przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska.

Co to jest BDO i po co powstało?

BDO, czyli Baza Danych o Produktach i Opakowaniach oraz o Gospodarce Odpadami, to centralny system informatyczny w Polsce, którego głównym celem jest gromadzenie i przetwarzanie danych dotyczących wprowadzanych na rynek produktów (takich jak opakowania, baterie, akumulatory, sprzęt elektryczny i elektroniczny, opony, oleje smarowe) oraz kompleksowej gospodarki odpadami. System ten ma za zadanie zapewnić pełną śledzenia przepływu odpadów – od momentu ich powstania (wytworzenia), poprzez transport, zbieranie, aż po procesy przetwarzania i końcowego zagospodarowania (np. składowanie, odzysk). Jego funkcjonowanie ma kluczowe znaczenie dla monitorowania ilości i rodzajów odpadów, uszczelniania systemu gospodarowania odpadami w kraju oraz przeciwdziałania nieprawidłowościom i szarej strefie w tym obszarze. Wpis do rejestru BDO jest obowiązkowy dla wielu podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, które w jakikolwiek sposób uczestniczą w procesach związanych z odpadami.

Kto generalnie podlega obowiązkowi wpisu do BDO?

Obowiązek wpisu do rejestru BDO dotyczy szerokiej grupy przedsiębiorców działających w różnych sektorach gospodarki. Generalna zasada mówi, że rejestracji podlegają podmioty, które:

• wytwarzają odpady inne niż komunalne (czyli te powstające w gospodarstwach domowych) w ilościach przekraczających określone limity
• wprowadzają na terytorium kraju produkty w opakowaniach, opony, oleje smarowe, sprzęt elektryczny i elektroniczny, baterie lub akumulatory
• wytwarzają lub wprowadzają na terytorium kraju pojazdy
• prowadzą punkty zbierania pojazdów, zakłady przetwarzania
• prowadzą działalność w zakresie zbierania lub przetwarzania odpadów
• transportują odpady
• wprowadzają na terytorium kraju produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych lub narzędzia połowowe zawierające tworzywa sztuczne.

Jak widać, lista jest długa i obejmuje wiele rodzajów działalności. Kluczowe dla branży beauty jest zrozumienie, czy i kiedy odpady powstające w salonie kwalifikują się jako „inne niż komunalne” i czy ich ilość ma znaczenie.

Branża beauty a BDO: Specyfika i kluczowe rozróżnienie

Salony kosmetyczne, fryzjerskie czy studia paznokci generują różnorodne odpady na co dzień. Są to m.in.:

• Zużyte materiały jednorazowe: waciki, płatki kosmetyczne, chusteczki higieniczne, ręczniki papierowe, podkłady higieniczne (jeśli nie są zanieczyszczone w sposób kwalifikujący je jako medyczne).
• Opakowania po kosmetykach i produktach: plastikowe butelki, słoiki, tubki, kartoniki, szklane opakowania.
• Zużyte narzędzia jednorazowe: pilniki papierowe lub drewniane, bloki polerskie, patyczki kosmetyczne, separatory do palców (jeśli nie są zanieczyszczone w sposób kwalifikujący je jako medyczne).
• Włosy (w salonach fryzjerskich).
• Obcięte paznokcie.
• Resztki produktów kosmetycznych (np. zaschnięte lakiery, przeterminowane kremy – choć często są to niewielkie ilości).

Pytanie, które nurtuje wielu przedsiębiorców z tej branży, brzmi: czy te odpady są traktowane jako „odpady komunalne”, czy jako „inne niż komunalne”? To właśnie w tym miejscu pojawia się kluczowe rozróżnienie i zwolnienie dla wielu przedsiębiorców z branży beauty, potwierdzone przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska.

Oficjalne stanowisko Ministerstwa i nowe przepisy

W związku z wejściem w życie od 1 stycznia 2025 r. rozporządzenia z dnia 5 listopada 2024 r. Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie rodzajów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów (Dz. U. 2024 poz. 1644), Ministerstwo Klimatu i Środowiska podtrzymało swoje dotychczasowe, korzystne dla wielu drobnych przedsiębiorców stanowisko. Informacje te są dostępne na oficjalnej stronie BDO (bdo.mos.gov.pl) w Bazie Wiedzy.

Zgodnie z tym stanowiskiem, odpady powstające w ramach działalności biurowej lub innej drobnej działalności gospodarczej, o charakterze i składzie podobnym do powstających w gospodarstwach domowych, mogą być potraktowane jako odpady komunalne. Przykłady takich odpadów to makulatura, opakowania, meble i inne odpady wielkogabarytowe – czyli generalnie te, które zazwyczaj trafiają do pojemników na odpady komunalne.

W związku z tym, podmioty prowadzące drobną działalność usługową, taką jak działalność księgowa, doradcza, prawna lub inna biurowa, a także działalność fryzjerska, krawiecka czy kosmetyczna, są zwolnione z wpisu do rejestru BDO jako wytwórcy odpadów komunalnych. To zwolnienie ma jednak kluczowy warunek.

Kluczowy wyjątek: Odpady medyczne

Wspomniane zwolnienie dla branży beauty ma zastosowanie o ile nie wytwarzają odpadów medycznych, w wyniku przeprowadzanych zabiegów z zakresu zabiegów z zakresu medycyny estetycznej (np. strzykawki, skalpele).

Odpady medyczne to specyficzny rodzaj odpadów, który powstaje w wyniku udzielania świadczeń zdrowotnych. W kontekście salonów beauty, dotyczy to przede wszystkim zabiegów, które ingerują głębiej w tkanki i wiążą się z ryzykiem kontaktu z krwią, płynami ustrojowymi czy użyciem ostrych narzędzi medycznych. Przykłady zabiegów, które mogą generować odpady medyczne w salonie beauty lub gabinecie, to:

• Iniekcje (np. podawanie wypełniaczy, botoksu, mezoterapia igłowa z użyciem strzykawek i igieł).
• Drobne zabiegi chirurgiczne (np. usuwanie zmian skórnych, kaszaków, prosaków przy użyciu skalpela lub innych narzędzi chirurgicznych).
• Zabiegi wymagające użycia igieł akupunkturowych, nici liftingujących, które mogą być zakwalifikowane jako odpady medyczne.
• Zabiegi, podczas których powstają materiały skażone krwią lub innymi potencjalnie zakaźnymi materiałami (np. opatrunki, gaziki).

Jeśli Twoja działalność obejmuje takie zabiegi, stajesz się wytwórcą odpadów medycznych. Odpady medyczne podlegają szczególnym przepisom dotyczącym zbierania, magazynowania, transportu i unieszkodliwiania. Wytwarzanie odpadów medycznych automatycznie wyklucza możliwość skorzystania ze zwolnienia dla drobnej działalności usługowej. W takim przypadku rejestracja w BDO jest obowiązkowa, a salon musi prowadzić szczegółową ewidencję wytwarzanych odpadów medycznych zgodnie z ich klasyfikacją (przy użyciu odpowiednich kodów BDO dla odpadów medycznych) oraz zapewnić ich odbiór przez wyspecjalizowaną firmę posiadającą odpowiednie zezwolenia na transport i przetwarzanie odpadów medycznych.

Kiedy kosmetyczka potrzebuje wpisu do BDO? Podsumowanie

Podsumowując, z perspektywy przepisów o BDO i stanowiska Ministerstwa Klimatu i Środowiska:

• Kosmetyczka lub salon beauty, który świadczy standardowe usługi (makijaż, stylizacja paznokci, podstawowa pielęgnacja twarzy i ciała bez naruszania ciągłości tkanek w sposób medyczny) i generuje odpady podobne do komunalnych (zużyte waciki, opakowania, pilniki papierowe itp.), nie potrzebuje wpisu do rejestru BDO jako wytwórca odpadów.
• Kosmetyczka lub salon beauty, który wykonuje zabiegów z zakresu medycyny estetycznej (np. iniekcje, drobne zabiegi chirurgiczne, mezoterapia igłowa generująca odpady medyczne) i w związku z tym wytwarza odpady medyczne (igły, strzykawki, skalpele, materiały skażone krwią), musi zarejestrować się w BDO jako wytwórca odpadów medycznych i prowadzić ich ewidencję.

Konsekwencje braku wpisu do BDO

Ignorowanie obowiązku wpisu do rejestru BDO, gdy jest on wymagany (czyli w przypadku wytwarzania odpadów medycznych w branży beauty), może prowadzić do poważnych sankcji. Przedsiębiorca działający bez wymaganego wpisu do rejestru BDO lub nieprowadzący ewidencji odpadów (gdy jest do tego zobowiązany) może zostać ukarany wysoką grzywną, a w skrajnych przypadkach nawet karą aresztu. Organy kontrolne, takie jak Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska (WIOŚ), mają prawo przeprowadzać kontrole w firmach i weryfikować przestrzeganie przepisów dotyczących gospodarki odpadami. Warto zatem dokładnie ocenić charakter prowadzonej działalności i generowane odpady, aby mieć pewność, czy obowiązek rejestracji w BDO nas dotyczy, i w razie potrzeby dopełnić wszelkich formalności.

Jaki kod BDO dla kosmetyczki?

Pytanie o konkretny kod BDO dla kosmetyczki jest często zadawane, ale jak wynika z powyższego wyjaśnienia, odpowiedź zależy od tego, czy w ogóle jest potrzebny wpis do rejestru. Jeśli salon jest zwolniony z obowiązku rejestracji jako wytwórca odpadów (ponieważ generuje tylko odpady podobne do komunalnych i nie medyczne), to nie potrzebuje kodu BDO w tym zakresie, ponieważ nie ewidencjonuje tych odpadów w systemie BDO. Kody BDO służą do klasyfikacji rodzajów odpadów, które podlegają ewidencji w systemie przez podmioty do tego zobowiązane.

Jeśli jednak działalność kosmetyczna generuje odpady medyczne (np. z zabiegów medycyny estetycznej), konieczna jest rejestracja i stosowanie odpowiednich kodów dla odpadów medycznych. Kody te znajdują się w rozporządzeniu w sprawie katalogu odpadów (grupa 18 – Odpady medyczne i weterynaryjne). Przykładowe kody to 18 01 01 (Narzędzia chirurgiczne i zabiegowe oraz ich resztki), 18 01 03* (Odpady, których zbieranie i unieszkodliwianie wymaga zastosowania szczególnych środków ostrożności w celu uniknięcia zakażenia – np. igły, strzykawki, skalpele), 18 01 04 (Inne odpady niż wymienione w 18 01 03 – np. zużyte pieluchy, podpaski, bielizna jednorazowa pacjentów, chusteczki, bandaże, opatrunki bez cech odpadów niebezpiecznych). Wybór właściwego kodu zależy od dokładnego rodzaju wytwarzanego odpadu medycznego.

Tekst źródłowy, na którym opieramy się, nie podaje konkretnych kodów BDO dla odpadów medycznych, ale wyraźnie wskazuje na fakt zwolnienia dla kosmetyczek, które *nie* wytwarzają tego typu odpadów. W kontekście pytania o kod, źródło wspomina również o wyjątkowej ofercie firmy EMKA S.A., która proponuje rejestrację w BDO za symboliczną złotówkę przy podpisaniu umowy na odbiór odpadów. Taka oferta jest skierowana do podmiotów, które *muszą* się zarejestrować (np. z powodu wytwarzania odpadów medycznych) lub szukają kompleksowego wsparcia w zakresie gospodarki odpadami i spełnienia obowiązków rejestracyjnych. Może to być rozwiązanie dla salonów wykonujących zabiegi medycyny estetycznej, które potrzebują profesjonalnego partnera do odbioru odpadów medycznych i pomocy w procesie rejestracji BDO.

Porównanie: Kiedy BDO jest potrzebne, a kiedy nie?

Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

Poniżej odpowiadamy na najczęstsze pytania dotyczące BDO w branży beauty:

• Czy każda kosmetyczka musi mieć BDO?
  Nie, zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Klimatu i Środowiska i nowymi przepisami, kosmetyczki i podmioty prowadzące drobną działalność kosmetyczną, które nie wytwarzają odpadów medycznych w wyniku zabiegów medycyny estetycznej, są zwolnione z wpisu do rejestru BDO jako wytwórcy odpadów komunalnych.

• Co to znaczy "odpady podobne do komunalnych" w kontekście salonu beauty?
  To odpady powstające w ramach codziennej, drobnej działalności usługowej (np. w salonie kosmetycznym), które swoim charakterem i składem przypominają te generowane w gospodarstwach domowych. Są to np. zużyte waciki, płatki kosmetyczne, opakowania po produktach, zużyte jednorazowe ręczniki papierowe, pilniki papierowe (niezabrudzone w sposób medyczny).

• Jakie konkretne zabiegi w salonie beauty powodują powstanie odpadów medycznych i tym samym obowiązek BDO?
  Przede wszystkim są to zabiegów z zakresu medycyny estetycznej i inne procedury, które wymagają użycia igieł, strzykawek, skalpeli lub generują materiały skażone krwią lub innymi potencjalnie zakaźnymi materiałami. Przykłady to iniekcje (wypełniacze, botoks), mezoterapia igłowa (jeśli powstają odpady skażone krwią), drobne zabiegi chirurgiczne.

• Czy samo użycie jednorazowych narzędzi (np. pilników, patyczków) wymaga BDO?
  Jeśli te narzędzia (np. pilniki papierowe, patyczki) nie są skażone w sposób kwalifikujący je jako odpady medyczne (np. krwią z zabiegu medycyny estetycznej), zazwyczaj są traktowane jako odpady podobne do komunalnych, a ich wytwarzanie w ramach drobnej działalności usługowej nie wymaga wpisu do BDO.

• Czy jeśli prowadzę salon w domu, też jestem zwolniona z BDO?
  Tak, jeśli prowadzisz drobną działalność usługową (kosmetyczną) i nie wytwarzasz odpadów medycznych, możesz być zwolniona, niezależnie od tego, czy działalność jest prowadzona w lokalu komercyjnym, czy w domu. Kluczowy jest rodzaj i charakter wytwarzanych odpadów.

• Gdzie mogę znaleźć oficjalne potwierdzenie tych informacji?
  Oficjalne informacje i stanowisko Ministerstwa Klimatu i Środowiska są dostępne na stronie BDO (bdo.mos.gov.pl) w sekcji Baza Wiedzy. Podstawą prawną zwolnienia jest rozporządzenie z dnia 5 listopada 2024 r. (Dz. U. 2024 poz. 1644).

• Co zrobić, jeśli wykonuję zabiegi medycyny estetycznej i muszę mieć BDO?
  Musisz zarejestrować się w systemie BDO, prowadzić szczegółową ewidencję wytwarzanych odpadów medycznych (zgodnie z ich kodami) i zawrzeć umowę z wyspecjalizowaną firmą, która ma uprawnienia do odbioru i unieszkodliwiania odpadów medycznych. Warto poszukać ofert firm, które oferują pomoc w rejestracji BDO, jak wspomniana w źródle oferta firmy EMKA S.A. rejestracji za 1 zł przy podpisaniu umowy na odbiór odpadów.

• Czy mogę wyrzucać odpady z salonu (np. waciki, opakowania) do domowego kosza na śmieci?
  Odpady powstające w ramach działalności gospodarczej powinny być generalnie odbierane w ramach odrębnej umowy na odbiór odpadów z działalności, nawet jeśli są podobne do komunalnych. Zwolnienie z BDO nie oznacza automatycznie możliwości wrzucania ich do prywatnego, domowego pojemnika. Należy zawrzeć umowę z firmą odbierającą odpady komunalne od przedsiębiorców.

Podsumowanie

Dobra wiadomość dla wielu kosmetyczek, fryzjerów i właścicieli salonów beauty jest taka, że nie każda działalność w tej branży automatycznie oznacza obowiązek wpisu do BDO. Kluczowe jest to, jakie odpady są generowane. Jeśli Twoja działalność ogranicza się do standardowych usług i nie wykonujesz zabiegów z zakresu medycyny estetycznej, które generują odpady medyczne (jak igły, strzykawki czy skalpele), najprawdopodobniej jesteś zwolniony z tego obowiązku rejestracji w BDO jako wytwórca odpadów, na mocy aktualnych przepisów (Rozporządzenie Dz. U. 2024 poz. 1644) i stanowiska Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Pamiętaj jednak, aby zawsze dokładnie analizować charakter swojej działalności i monitorować zmiany w przepisach.

W przypadku wątpliwości, warto skonsultować się ze specjalistą lub sprawdzić najnowsze informacje na oficjalnej stronie BDO. Dla tych, których obowiązek dotyczy (z powodu wytwarzania odpadów medycznych) lub którzy chcą uregulować gospodarkę odpadami kompleksowo, dostępne są oferty firm specjalizujących się w tym zakresie. Wspomniana w materiale źródłowym propozycja firmy EMKA S.A. dotycząca rejestracji w BDO za symboliczną złotówkę przy umowie na odbiór odpadów to przykład takiego rozwiązania, które może być pomocne dla przedsiębiorców zobowiązanych do rejestracji, w szczególności tych, którzy potrzebują profesjonalnego odbioru odpadów medycznych i wsparcia w procesie BDO.

Jeśli chcesz przeczytać więcej interesujących artykułów jak 'BDO a branża beauty: Kiedy potrzebny wpis?', odwiedź kategorię Uroda.